MỤC ĐÍCH VÀ CÁCH THỰC HIỆN ĐẢO
NHÂN TẠO CỦA TRUNG CỘNG Ở TRƯỜNG SA
Những hình ảnh vệ tinh mới nhất
cho thấy Trung cộng gần như xây xong các đảo nhân tạo tại các bãi đá
chiếm của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa tiếp tục làm nóng sự quan
tâm của dư luận. Báo Đức Deutsche Welle (DW) ngày 20.2 có bài viết về cách
thức Trung cộng xây đảo và mục đích của việc này.
Những hình ảnh vệ tinh mới, công bố từ
ngày 18.2 tiết lộ mức độ Trung cộng cải tạo đất và xây dựng đảo
nhân tạo tại các bãi đá ở quần đảo Trường Sa trên Biển Đông. Các chuyên gia
cảnh cáo những đảo mới này sẽ khiến cho việc phản đối yêu sách lãnh thổ của Bắc
Kinh ngày càng khó khăn thêm.
Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và
Quốc tế (CSIS), trụ sở tại Washington, Mỹ phân tích các ảnh về mức độ cải
tạo đất và xây dựng đảo nhân tạo của Trung cộng , tập trung vào sáu bãi: Đá
Gaven, Đá Gạc Ma, Đá Chữ Thập, Đá Vành Khăn (Philippines gọi là Mischief Reef),
Đá Châu Viên, Đá Tư Nghĩa; và cho thấy việc xây cất đã được thực hiện quy
mô và tốc độ nhanh hơn so với dự kiến.
Cách thức xây đảo nhân tạo
Việc Trung cộng xây dựng
và cải tạo công trình ở các bãi đá chiếm đóng của Việt Nam tại quần đảo Trường
Sa không phải là mới. Bắc Kinh đã bắt đầu công việc này tại Đá Vành Khăn không
lâu sau khi chiếm đóng nó vào năm 1995. Và khi Trung cộng chiếm một số
đảo và bãi đá ở Trường Sa những năm 1980, hầu hết những nơi đó là bãi đá và rạn
san hô nằm dưới mực nước biển, chỉ nổi lên khi thuỷ triều xuống, cùng vài bãi
đá nổi.
Ông Gregory Poling, chuyên gia Đông
Nam Á tại CSIS giải thích rằng căn bản của việc mở rộng các bãi đá này
chỉ đơn giản là nạo hút cát từ đáy biển và đổ nó lên các
rạn san hô cạn xung quanh các cơ sở xây dựng trước đó của Trung cộng .
"Dần dần bãi đá được nâng lên trên mực nước biển, che giấu tình trạng ban
đầu của bãi đá hoặc rạn san hô bên dưới", ông Poling nói.
Cát phun lên sau đó được các xe ủi đất
làm phẳng. Đến khi bãi cát tạo ra đúng theo yêu cầu, công nhân sẽ xây xung
quanh hòn đảo mới này một hàng rào bê tông để chống lại sự xói lở và chống bão,
và bắt đầu xây dựng các cơ sở mới trên đảo nhân tạo vừa thành hình : Bến cảng,
sân bay trực thăng, các công trình quân sự và dân sự, và thậm chí là các
phi đạo nhỏ.
Đá Chữ Thập được Trung cộng ồ ạt cải tạo và xây thành đảo nhân tạo, trên đảo có cả phi đạo dài gần 1,5 km - Ảnh: - Ảnh: CSIS/IHS Jane’s |
Vì sao phải xây đảo nhân tạo?
Lâu nay Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền
gần như toàn bộ Biển Đông, phớt lờ chủ quyền của Việt Nam, Philippines,
Malaysia, Brunei và làm gia tăng các tranh chấp lãnh thổ. Mùa hè năm 2014,
Trung cộng đưa một giàn khoan dầu (Hải Dương-981) vào vùng biển của Việt
Nam gần Hoàng Sa, gây ra căng thẳng trong khu vực.
Cho đến nay, các bên tranh chấp khác,
đặc biệt là Philippines và Việt Nam đã đưa ra phản kháng mạnh mẽ rằng việc cải
tạo đất và xây đảo như vậy của Trung cộng đã vi phạm tinh thần của Tuyên
bố năm 2002 về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
Philippines cũng đã kiện Trung
cộng lên một toà án của Liên Hiệp Quốc năm 2014, thách thức tuyên
bố chủ quyền Biển Đông của Bắc Kinh.
Nhưng trong khi tòa án cần có thời
gian để quyết định, việc xây dựng đảo trên các bãi đá vẫn tiếp diễn, và Bắc
Kinh dường như đang cố gắng để thay đổi tình hình thực trạng nhằm để làm
cho việc phán quyết của toà án khó khăn hơn, nếu không muốn nói là không thể,
trong việc quyết định trạng thái ban đầu của các đối tượng này là đảo hay bãi
đá, bãi cạn hay bãi ngầm.
Một ví dụ rõ ràng về chiến lược này
của Trung cộng là tại Đá Gạc Ma. Cho đến đầu năm 2014, công trình nhân
tạo ở rạn san hô này chỉ là một cơ sở bằng bê tông nhỏ là nơi ở của một đơn vị
truyền tin , xây dựng, và một bến tàu, theo hai nhà phân tích James Hardy và
Sean O'Connor của tạp chí quốc phòng IHS Jane’s Defence Weekly (Mỹ).
Nhưng khu vực này hiện đã được bao
quanh bởi một hòn đảo nhân tạo có chiều ngang rộng nhất khoảng 400 mét và có
diện tích khoảng 100.000 mét vuông.
Thậm chí có suy đoán rằng Bắc Kinh có
thể xây dựng một phi đạo trên các rạn san hô, mặc dù một số chuyên gia
cho rằng nó quá nhỏ để có một tác động về mặt chiến lược. Một phi đạo
dường như đã được xây dựng tại Đá Chữ Thập, là khu vực đã được mở rộng
lên gấp 10 lần trong vài tháng qua, từ 80.000 m2 lên gần 1 km2 (960.000 m2),
theo CSIS.
Các chuyên gia thừa nhận rằng đảo nhân
tạo ở Đá Chữ Thập cuối cùng có thể trở thành một căn cứ quân sự lớn gấp 2 lần
kích thước của căn cứ Diego Garcia (Anh - Mỹ) ở Ấn Độ Dương, cho phép nó trở
thành trung tâm chỉ huy và kiểm soát của Hải quân Trung cộng .
CSIS cũng cho rằng một tòa nhà mới xây
trên Đá Gaven là gần như giống hệt một toà nhà trên Đá Tư Nghĩa, đó là một tòa
nhà hình vuông với một cấu trúc dường như là một tháp để chống máy bay.
 Đá Gạc Ma của Việt Nam bị Trung cộng cưỡng chiếm từ năm
1988. Sau khi cải tạo đất và xây dựng trong năm 2014, đến đầu năm 2015 Gạc Ma
đã thành đảo nhân tạo rộng lớn, có cả sân bay trực thăng - Ảnh: CSIS/IHS
Jane’s |
Xây đảo nhân tạo để hiện thực
hoá đường lưỡi bò ?
Tại sao Trung cộng cải tạo đất
và xây đảo nhân tạo? Theo ông Zachary Abuza, nhà nghiên cứu độc lập về an ninh khu vực Đông Nam Á, mục
đích của các đảo nhân tạo là cung cấp cho Trung cộng khả năng thực thi
các yêu sách chủ quyền tới 90% Biển Đông theo như bản đồ đường chín đoạn (đường
lưỡi bò) nước này đơn phương vẽ ra trên Biển Đông và gây ra áp lực với các bên
tranh chấp khác.
"Những vùng đất cao mới xây sẽ
cung cấp cho Trung cộng sức mạnh lớn hơn nhiều, bằng cách biến các đảo
này thành căn cứ hải quân, hải cảnh và không quân. Các cơ sở này cũng hỗ trợ
công nghiệp đánh cá và thăm dò dầu khí ngoài khơi của Trung cộng ; mở rộng cả
phạm vi và thời gian làm việc trong vùng Biển Đông", ông Abuza nhấn mạnh.
Trong thực tế, Trung cộng đã đưa
một số giàn khoan dầu đến khu vực này vào cuối tháng 6.2014 nhằm đẩy mạnh thăm
dò dầu khí ở vùng biển có tiềm năng giàu dầu khí này.
"Trung cộng đang nói với
các nước láng giềng rằng họ sẽ khẳng định cái gọi là "quyền lịch sử"
của họ với các nguồn tài nguyên biển như dầu mỏ, khí đốt và đánh cá bên trong
đường chín đoạn, đường mà phần lớn các chuyên gia pháp lý quốc tế coi như không
tương thích với Công ước 1982 của Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS)",
ông Ian Storey, một nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS) ở
Singapore nói với DW.
Nhà phân tích
Abuza chỉ ra rằng việc thực thi đường lưỡi bò là một thành phần quan trọng
trong chiến lược của Trung cộng nhằm ngăn cản các nước khác đánh cá và
thăm dò dầu khí trên Biển Đông với việc tuyên bố chủ quyền có hay không có sự
thừa nhận đường lưỡi bò củaTrung cộng
Ngoài ra còn có những lo ngại rằng
Trung cộng có thể sử dụng các đảo này như các cơ sở quân sự để áp đặt một
Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên Biển Đông. Trước đó Trung Quốc đơn
phương tuyên bố một ADIZ ở trên Biển Hoa Đông, nhưng không thể thực thi tuyên
bố này hoàn toàn vì bị quân đội Mỹ thách thức.
Do vậy ông Abuza lập luận, đây là lý
do Trung cộng đầu tiên muốn có các khả năng quân sự của mình tại chỗ
trước khi đưa ra một tuyên bố đơn phương về ADIZ trên Biển Đông mà họ không thể
thực thi nó được.
Nhưng chuyên gia Poling của CSIS thì
lại có ý kiến trái ngược khi nói rằng các phương tiện trên các hòn đảo
nhân tạo sẽ cho phép Trung cộng tuần tra hàng hải và giám sát trên
không lớn hơn, nước này không có khả năng thực thi bất kỳ ADIZ nào trong tương
lai.
"Trung cộng lúng
túng khi không thể ngăn cản Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ liên tục vi phạm ADIZ
Trung cộng áp đặt ở Biển Hoa Đông, và đó cũng là khả năng của lực lượng
không quân Trung cộng có căn cứ ở đất liền”.
Và ông Poling
cũng nhận xét rằng thật khó có thể tưởng tượng rằng Trung cộng có thể duy
trì sự hiện diện một lực lượng không quân đủ lớn trên các đảo đá nhỏ bé ở
Trường Sa để chống sự vi phạm ADIZ từ các quốc gia xung quanh, cũng như từ quân
đội Mỹ.
Cho đến nay Bắc Kinh đã làm ngơ các
phản đối của cộng đồng quốc tế, khi cho rằng quyền sở hữu của Trung cộng
với Biển Đông là “không thể chối cãi”. Trong khi Công ước Liên Hiệp Quốc
về Luật Biển (UNCLOS) là rõ ràng khi nêu rằng một vùng đặc quyền kinh tế không
thể đến từ một hòn đảo nhân tạo, chuyên gia Abuza nói.
Và dĩ nhiên những hành động này của
Trung cộng không chỉ chọc giận các nước láng giềng, mà còn khiến các nước
trong khu vực như Việt Nam và Philippines tăng cường sâu sắc thêm các mối quan
hệ ngoại giao và quân sự với Mỹ, Nhật Bản và Ấn Độ là các nước cũng đang ngày
càng quan tâm đến quy mô, phạm vi và tốc độ cải tạo đất và xây đảo của Trung
cộng . Các nhà phân tích tin rằng sự cương quyết ngày càng gia tăng của
Trung cộng có thể làm các nước trong khu vực xích lại gần nhau hơn.
Anh Sơn
No comments:
Post a Comment